Thuận lợi đi cùng khó khăn
Theo hướng dẫn tại Nghị định số 104/2022/NĐ-CP, ngày 21-12-2022 của Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định liên quan đến việc nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công; khi thực hiện các thủ tục hành chính trong các lĩnh vực như khai sinh, khai tử, việc làm, bảo hiểm y tế, giáo dục, đất đai, thuế, nhà ở… kể từ ngày 1-1-2023, người dân không cần phải xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy như trước đây. Thay vào đó là việc tra cứu, khai thác dữ liệu công dân trên Cơ sở dữ liệu quốc gia để đáp ứng các yêu cầu hành chính của người dân.
Anh Bùi Anh Tuấn (phường Hàng Bài, quận Hoàn Kiếm) khá hài lòng với việc nhanh chóng hoàn thành thủ tục đăng ký khai sinh cho con qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến. "Chỉ 15 phút khai báo theo hướng dẫn của cán bộ phường, tôi đã đăng ký thành công khai sinh cho con mà không phải mang theo sổ hộ khẩu như trước", anh Bùi Anh Tuấn chia sẻ.
Còn anh Đỗ Công Sinh (huyện Ba Vì) làm thủ tục đăng ký phương tiện tại địa chỉ 1234 đường Láng, quận Đống Đa (trụ sở Đội Cảnh sát giao thông số 3 Công an thành phố Hà Nội) cho biết: "Nhờ có căn cước công dân gắn chíp, tôi không phải xuất trình sổ hộ khẩu giấy. Cán bộ tiếp nhận hồ sơ cập nhật đầy đủ thông tin của tôi qua căn cước công dân".
Tuy vậy, cũng có những phàn nàn về việc sổ hộ khẩu giấy hết hạn sử dụng, người dân phải làm thêm giấy xác nhận thông tin về cư trú cho các dịch vụ kết hôn, khai tử…
Ông Đặng Tuấn Hải (phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy) đi làm thủ tục khai tử cho người thân. Do sổ hộ khẩu giấy đã hết thời hạn sử dụng, cán bộ phường hướng dẫn ông sang cơ quan công an làm thủ tục cấp giấy xác nhận cư trú. Sau khi có giấy xác nhận cư trú, ông Hải mới hoàn thành thủ tục đăng ký khai tử.
Trong khi đó, anh Nguyễn Hoàng Tùng (phường Điện Biên, quận Ba Đình) cho biết, thủ tục giao dịch mua bán nhà đất, khai nhận di sản thừa kế cần xác minh nhân khẩu nên phòng công chứng vẫn yêu cầu người dân làm giấy xác nhận cư trú tại Công an phường.
Tiếp tục số hóa, tạo lập cơ sở dữ liệu dùng chung
Theo Công an quận Hoàn Kiếm, đến nay quận đã hoàn thành hơn 60% khối lượng công việc cấp mã định danh điện tử cho công dân trên địa bàn. Để tuyên truyền về định danh điện tử, hướng dẫn người dân cài đặt, sử dụng ứng dụng VNeID, cách thức đăng ký tài khoản trên Cổng dịch vụ công và thực hiện các dịch vụ công trực tuyến, Công an quận Hoàn Kiếm phối hợp với Đoàn Thanh niên quận tổ chức 20 đội hình xung kích hỗ trợ người dân kích hoạt định danh điện tử.
Thượng úy Trần Đức Mạnh, Bí thư Đoàn Thanh niên Công an quận Hoàn Kiếm cho hay, quận phấn đấu từ nay đến tháng 10-2023, người dân toàn quận Hoàn Kiếm đều có mã định danh điện tử, sử dụng ứng dụng VNeID.
Về vấn đề này, Phó Chủ tịch UBND quận Cầu Giấy Trần Việt Hà cho rằng, trong những ngày đầu bỏ sổ hộ khẩu giấy, có thể có trường hợp cán bộ ở bộ phận "một cửa" chưa quen, bị áp lực, song khi thao tác nhuần nhuyễn các quy trình liên quan thì sẽ thấy nhiều lợi ích.
Cục trưởng Cục Hộ tịch, Quốc tịch, Chứng thực (Bộ Tư pháp) Nguyễn Thanh Hải thông tin, Bộ đã bãi bỏ 37 thủ tục hành chính yêu cầu người dân phải xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy. Hiện đã có hơn 58 triệu dữ liệu hộ tịch điện tử, duy trì kết nối, chia sẻ thông suốt với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư...
Thiếu tướng Nguyễn Hồng Ky, Phó Giám đốc Công an thành phố Hà Nội cho biết, Công an Hà Nội không chỉ làm tốt vai trò thường trực, nòng cốt trong thực hiện Đề án 06 mà còn tiên phong trong cải cách các thủ tục hành chính khi bỏ sổ hộ khẩu giấy để phục vụ người dân, doanh nghiệp ngày một tốt hơn.
Trong khi đó, theo Thiếu tướng Nguyễn Quốc Hùng, Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (Bộ Công an), Bộ Công an tiếp tục nghiên cứu, đề xuất đồng bộ các giải pháp hỗ trợ các bộ, ngành, địa phương khẩn trương triển khai số hóa dữ liệu, tạo lập cơ sở dữ liệu dùng chung bảo đảm an ninh, an toàn, bảo mật thông tin theo quy định để kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, khai thác, sử dụng thông tin về cư trú của người dân thay cho yêu cầu phải xuất trình giấy tờ chứng minh về cư trú trong giải quyết các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự.