Còn nhiều thách thức trong việc cấp than cho sản xuất điện

Mới đây, tại cuộc họp giữa EVN và Tập đoàn công nghiệp Than-Khoáng sản Việt Nam (TKV), trao đổi về tình hình cung cấp than năm 2022 và kế hoạch cấp than cho phát điện trong năm tới, Ban Kỹ thuật sản xuất EVN cho biết, trong 11 tháng, tổng khối lượng than TKV đã cấp cho các NMNĐ của EVN là 15,64 triệu tấn, bằng 98,4% tổng khối lượng hợp đồng.

Nhìn chung, trong 11 tháng năm 2022, TKV đã cấp đủ khối lượng than theo hợp đồng đã ký. Tuy nhiên, khối lượng than cung cấp các tháng cuối năm có xu hướng giảm dần. Trong quý IV/2022, khả năng cấp than của TKV đã bị giảm và tiếp tục cấp hoàn toàn than pha trộn nhập khẩu.

Tuy nhiên, theo TKV dù rất nỗ lực nhưng một số nguyên nhân tác động đến hoạt động sản xuất kinh doanh và cấp than cho điện, đó là khó khăn gia tăng sản lượng than (giới hạn các giấy phép khai thác); nhu cầu than cho phát triển kinh tế trong nước cao, trong khi giá than nhập khẩu liên tục tăng cao ở mức kỷ lục gây áp lực rất lớn.

Dự kiến tháng trong tháng 12 này, TKV cấp khoảng 1,27 triệu tấn than. Tính cả năm 2022, TKV sẽ cấp được 16,91 triệu tấn, bằng 97,1% hợp đồng cả năm.

Do nhu cầu huy động nhiệt điện than trong các tháng cuối năm cao, trong khi lượng than cấp giảm nên dẫn tới tình trạng, mức than tồn kho tại một số nhà máy như: NMNĐ Thái Bình 1, Nghi Sơn 1, Hải Phòng, Vĩnh Tân 2 đã giảm thấp hơn so với định mức.

Thông báo của TKV cho thấy, dự kiến, lượng than tồn kho của Tập đoàn cuối năm 2022 chỉ còn khoảng 1,5 triệu tấn, thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm trước. Phó Tổng giám đốc EVN Ngô Sơn Hải cho biết, mức than tồn kho thấp tại TKV và tại các NMNĐ là tình trạng đáng lo, sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng huy động phát điện của các nhà máy, đặc biệt là với nhu cầu cao trong 6 tháng đầu năm 2023.

Theo tính toán về khả năng cấp than cho điện trong năm 2023 của TKV và Tổng công ty Đông Bắc, tổng khối lượng than cho điện năm tới là 45,89 triệu tấn. Riêng đối với các NMNĐ của EVN, khối lượng than dự kiến cấp trong năm 2023 là 17,98 triệu tấn, thấp hơn hợp đồng than dài hạn khoảng 1,5 triệu tấn.

Từ thực tế này, EVN đã chủ động xây dựng kế hoạch sản xuất điện năm 2023 cho các nhà máy điện. Theo đánh giá của Ban Kỹ thuật sản xuất EVN, có nhiều thách thức trong việc cấp than cho điện trong năm 2023 do khả năng sản xuất than trong nước giảm, trong khi nhu cầu nhiên liệu của các NMNĐ ngày càng tăng.

Đó còn là yếu tố về chủng loại than, năm 2023, TKV cấp cho các NMNĐ của EVN dự kiến hoàn toàn là than pha trộn. Kinh nghiệm thực tế vận hành của các NMNĐ cho thấy, nguồn than pha trộn sẽ ảnh hưởng lớn tới khả năng vận hành ổn định của các NMNĐ, dễ gây nguy cơ tăng các sự cố, làm giảm khả dụng của các nhà máy điện, ảnh hưởng lớn đến cung cấp điện trong thời điểm có nhu cầu huy động cao trong mùa khô năm 2023.

EVN đề nghị TKV ưu tiên cung cấp than cho phát điện trong mọi trường hợp; đồng thời, có các giải pháp để tăng khai thác than sản xuất trong nước trước mắt và trong dài hạn.

Đặc biệt, đề nghị TKV phối hợp với các NMNĐ để cấp các chủng loại than có các chỉ tiêu kỹ thuật đáp ứng với nhu cầu thực tế của từng nhà máy nhiệt điện.

Theo lãnh đạo TKV, đối với chất lượng than, một số yếu tố như hàm lượng độ ẩm bị ảnh hưởng do yếu tố khách quan như thời tiết mưa nhiều, bãi than ngoài trời; các yếu tố kỹ thuật ảnh hưởng từ quá trình nghiền than… TKV sẽ tích cực khắc phục các yếu tố chủ quan, đảm bảo các chỉ tiêu kỹ thuật theo hợp đồng cung cấp than.

Toàn Thắng