[Chuyên gia] 5 khía cạnh quan trọng trong việc xây dựng ngân hàng số

Lấy khách hàng làm trung tâm

Khi hành vi của khách hàng không ngừng thay đổi, thị trường cạnh tranh gắt gao thì ngân hàng cần tập trung vào việc giải quyết các nhu cầu cụ thể của khách hàng bằng cách có mặt đúng lúc, đúng nơi và đưa ra giải pháp đơn giản, hiệu quả.

Thay đổi mô hình hoạt động từ trọng tâm sản phẩm, phân khúc sang mô hình dẫn dắt hành trình khách hàng. Điều này đòi hỏi ngân hàng phải thiết kế lại mô hình hoạt động, cơ bản là các quy trình, con người và công nghệ phối hợp chặt chẽ với nhau để mang lại trải nghiệm thống nhất cho khách hàng ở mỗi hành trình.

Giải pháp công nghệ

Công nghệ số hiện nay áp dụng rộng rãi cho ngân hàng bao gồm trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, điện toán đám mây, chuỗi khối và Internet vạn vật. Ngân hàng lõi thế hệ mới dựa trên đám mây sẽ là trung tâm của ngân hàng trong tương lai. Nhóm công nghệ hiện đại này sẽ mang lại những đề xuất khác biệt và giúp ngân hàng cải thiện hiệu quả chi phí.

Nhưng ngân hàng truyền thống hiện đang phải đối mặt với thách thức trong việc di chuyển các giải pháp công nghệ nguyên khối, thường lỗi thời và lạc hậu.

Vì vậy, có một giải pháp tối ưu và bền vững giúp ngân hàng thay đổi là áp dụng cách tiếp cận Ngân hàng kết hợp (Composable Banking) dựa trên đám mây, và kiến trúc có thể kết hợp ngay từ đầu. Điều này giúp ngân hàng có thể tránh được rủi ro và sự phức tạp khi di chuyển cơ sở hạ tầng hiện có.

Ngân hàng kết hợp sẽ chuyển hoạt động kinh doanh lõi dần ra khỏi các hệ thống nguyên khối (nguyên tắc làm rỗng) sang các giải pháp kết hợp, giúp ngân hàng đánh giá các vấn đề đối với từng hoạt động kinh doanh và sản phẩm cụ thể, tìm ra các hệ thống và công nghệ tương tác liền mạch với phần còn lại của kiến trúc, phù hợp với nhiều nền tảng từ các nhà cung cấp khác nhau.

Phân tích dữ liệu

Mặc dù có sẵn lượng dữ liệu khổng lồ nhưng hầu hết ngân hàng vẫn chưa tận dụng được tiềm năng này. Cơ hội mà dữ liệu mang lại cho ngân hàng là rất lớn. Thông qua dữ liệu, ngân hàng có thể đánh giá được nhu cầu của khách hàng để thiết kế các sản phẩm, dịch vụ phù hợp.

Để khai thác sức mạnh của dữ liệu, cơ sở hạ tầng của ngân hàng phải có khả năng mở rộng và hoạt động hiệu quả, đồng thời cho phép tổng hợp dữ liệu theo thời gian thực, và cấp quyền truy cập bất cứ lúc nào.

Một trong những nguyên nhân chính khiến các ngân hàng chưa sử dụng hết nguồn tài nguyên này là do cơ sở hạ tầng cũ phức tạp và lỗi thời khiến việc xử lý dữ liệu chậm, và việc truy cập vào thông tin chi tiết trở nên khó khăn. Ngoài ra, những lo ngại về tính xác thực của dữ liệu, quyền riêng tư, an ninh mạng và khả năng lạm dụng dữ liệu có thể khiến các ngân hàng thận trọng với nguồn tài nguyên này.

Công nghệ cơ bản để hỗ trợ ngân hàng xử lý dữ liệu một cách liền mạch nhất có thể bao gồm việc loại bỏ kiến trúc dữ liệu nguyên khối. Kiến trúc dữ liệu hiện đại được xây dựng trên các giải pháp dựa trên đám mây, giúp loại bỏ các rào cản thông qua kiến trúc vi dịch vụ (microservice), cho phép ngân hàng thực hiện các thay đổi nhanh hơn, mở rộng quy mô hiệu quả và loại bỏ các mối lo ngại về bảo mật, thay vì ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống các thay đổi chỉ ảnh hưởng đến đến các vi dịch vụ.

Lãnh đạo số

Khả năng lãnh đạo là yếu tố tạo nên sự thành công của ngân hàng số. Việc hiểu và nắm bắt nền kinh tế kỹ thuật số cần bắt đầu từ cấp cao nhất của tổ chức, và tạo sự lan tỏa. Một kỹ năng quan trọng của các nhà lãnh đạo số hiện đại là sẵn sàng thích ứng và không ngừng thách thức hiện trạng. Các sáng kiến kỹ thuật số luôn thay đổi và vì vậy, các nhà lãnh đạo hiện đại cần có khả năng ứng phó nhanh chóng với hoàn cảnh và môi trường mới.

Nhà lãnh đạo số cũng cần có tư duy chiến lược số rõ ràng là áp dụng công nghệ số vào mô hình kinh doanh như thế nào, để tạo ra các năng lực kinh doanh mới và khác biệt. Trong tương lai, 3 khu vực chính của chiến lược kinh doanh số phụ thuộc vào công nghệ đó là mô hình kinh doanh, các quy trình vận hành và hành trình trải nghiệm khách hàng.

Để xây dựng chiến lược số, nhà lãnh đạo số thay vì đặt câu hỏi “Chiến lược số của chúng ta là gì?”, thì nên bắt đầu với những câu hỏi sau:

- Công nghệ số thay đổi lĩnh vực kinh doanh của bạn như thế nào? Làm thế nào công nghệ số có thể gia tăng giá trị, hay thay đổi giá trị định vị tới lĩnh vực kinh doanh của bạn? - Công nghệ số có giúp thay đổi đối tượng khách hàng mục tiêu của bạn hay không? - Làm thế nào để công nghệ số nâng cao năng lực, để tạo ra sự khác biệt với đối thủ?

Ông Phạm Quang Minh – Tổng Giám đốc Mambu Việt Nam

Phát triển bền vững

Biến đổi khí hậu đang ngày càng là mối đe dọa hệ sinh thái và nền kinh tế trên toàn thế giới. Ngân hàng đóng vai trò quang trọng trong quá trình ứng phó giữa nội bộ ngân hàng, với xã hội và sự quan tâm của khách hàng.

Để thành công, ngân hàng cần bắt đầu áp dụng các biện pháp thực hành xanh trong toàn bộ tổ chức. Về cơ bản, ngân hàng hoạt động theo cách bền vững, chẳng hạn như cung cấp năng lượng tái tạo cho các tòa nhà, hoặc giảm thiểu sử dụng giấy trong hoạt động. Tuy nhiên, tác động lớn nhất vẫn là thông qua các hoạt động tài chính, như ưu tiên các danh mục cho vay giảm cacbon thông qua các dự án trồng rừng hay năng lượng tái tạo…

Tính bền vững cũng có thể được đưa vào các sản phẩm thông qua việc tích điểm khách hàng thân thiết nhằm khuyến khích lối sống ít cacbon, điều chỉnh các khoản vay cho các sản phẩm bền vững (ví dụ: ô tô hybrid, nông nghiệp carbon thấp, thế chấp xanh), hoặc bắt đầu phát hành trái phiếu xanh. Hay ngân hàng cũng có thể cung cấp cho khách hàng dịch vụ tính toán lượng phát thải cacbon về các khoản tiêu dùng, và hỗ trợ lựa chọn các giải pháp thay thế.

Toàn cảnh hiện nay cho thấy, chuyển đổi số trong ngành ngân hàng không còn là nhu cầu mà là yêu cầu bắt buộc. Cần hiểu đúng và đủ về các khía cạnh của quá trình chuyển đổi số sẽ giúp ngân hàng cạnh tranh và phát triển.