Theo báo cáo của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), năm 2023, ủy ban tiếp tục thực hiện các dự án, nhiệm vụ được phê duyệt tại "Kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, phát triển Chính phủ số và bảo đảm an toàn thông tin mạng giai đoạn 2021-2025" theo Quyết định 2134/QD-BTC ngày 21/10/2022 của Bộ Tài chính.
Trong năm 2023, UBCKNN đã tập trung nỗ lực triển khai các dự án ứng dụng CNTT phục vụ công tác quản lý và giám sát thị trường chứng khoán đúng tiến độ với các kết quả đáng ghi nhận.
Để tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho việc triển khai hoạt động ứng dụng CNTT, UBCKNN đã chủ động xây dựng, ban hành và trình Bộ Tài chính ban hành các văn bản, quy chế, quy trình về ứng dụng CNTT, như sau: Quyết định số 82/QĐ-UBCK ngày 08/02/2023 của Chủ tịch UBCKNN về việc ban hành Quy chế hướng dẫn Công ty chứng khoán sử dụng Hệ thống Cơ sở dữ liệu quản lý công ty chứng khoán của UBCKNN. Quyết định số 504/QĐ-UBCK ngày 21/6/2023 của Chủ tịch UBCKNN về Sửa đổi, bổ sung Quyết định số 544/QĐ-UBCK ngày 18/6/2018 của Chủ tịch UBCKNN về quy định tiêu chuẩn, định mức sử dụng máy móc, thiết bị chuyên dùng tại UBCKNN. Quyết định số 667/QĐ-UBCK ngày 10/8/2023 của Chủ tịch UBCKNN về việc Ban hành Quy chế An toàn thông tin mạng, an ninh mạng UBCKNN...
Bên cạnh đó, UBCKNN đã thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về hoạt động giao dịch chứng khoán trực tuyến (GDCKTT). UBCKNN cấp quyết định chấp thuận GDCKTT cho các công ty chứng khoán (CTCK) theo quy định (tính đến thời điểm hiện nay tổng số CTCK được cấp phép GDCKTT là 76 công ty). Năm 2023, UBCKNN chấp thuận cung cấp dịch vụ GDCKTT cho 02 CTCK.
Đồng thời, UBCKNN thường xuyên theo dõi tình trạng hoạt động GDCKTT của các CTCK thông qua công tác kiểm tra định kỳ, bất thường và các báo cáo định kỳ, báo cáo khi có thay đổi hệ thống. Kịp thời hướng dẫn, chấn chỉnh các vấn đề phát sinh trên TTCK liên quan đến hoạt động GDCKTT, như: vấn đề sử dụng công nghệ robot để đặt lệnh giao dịch có tần suất cao; vấn đề lưu thiết bị định danh khi giao dịch của nhà đầu tư…
UBCKNN cho biết, trong năm 2023 ủy ban thực hiện 12 đợt làm hồ sơ đề nghị cấp mới cho tổng số 73 chứng thư số (CTS) cá nhân; thực hiện 17 đợt làm hồ sơ đề nghị thu hồi cho tổng số 31 CTS cá nhân (do CTS hết hạn, cá nhân thôi việc, thiết bị lưu CTS bị hỏng) cho các cán bộ, công chức UBCKNN; thực hiện khôi phục thiết bị lưu thông tin CTS cá nhân và đề nghị thay đổi thông tin CTS cho các cán bộ, công chức UBCKNN.
Đặc biệt, UBCKNN đã triển khai cung cấp phương thức trao đổi và giải quyết các thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp trên hệ thống dịch vụ công trực tuyến (DVCTT). UBCKNN đã cung cấp 36 DVCTT một phần, 68 DVCTT toàn trình. Trong đó, UBCKNN
UBCKNN cũng đã tích hợp 36 DVCTT lên Cổng dịch vụ công Quốc gia. Thông qua hệ thống DVCTT, người dân và doanh nghiệp có thể thực hiện các thủ tục hành chính trên môi trường điện tử mọi lúc, mọi nơi. Đồng thời có thể tra cứu 4 trạng thái, tiến trình xử lý và kết quả giải quyết thủ tục hành chính, đảm bảo tính công khai, minh bạch thông tin.
Cũng trong năm 2023, UBCKNN đã thực hiện triển khai tích hợp hệ thống DVCTT với các hệ thống sau: Hệ thống quản lý văn bản điều hành của UBCKNN; hệ thống EMC của Bộ Thông tin và Truyền thông, hệ thống tín nhiệm mạng của Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (National Cyber Security Center – NCSC) - Cục An toàn thông tin – Bộ TTTT; Cập nhật gia hạn chứng thư số Certificate của GlobalSign.
UBCKNN cũng đã thực hiện các bước đầu tư theo Quy chế ban hành kèm theo quyết định 1333/QĐ-BTC của Bộ Tài chính ngày 01/7/2022 về việc ban hành quy định chi tiết về quản lý đầu tư ứng dụng CNTT tại các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp thuộc Bộ, để triển khai các dự án và nhiệm vụ CNTT đã được phê duyệt tại Quyết định số 2842/QĐ-BTC ngày 29/12/2022 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc phê duyệt kế hoạch, danh mục dự toán triển khai ứng dụng CNTT năm 2023 và Quyết định số 1963/QĐ-BTC ngày 15/9/2023 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc phê duyệt điều chỉnh, bổ sung kế hoạch, danh mục dự toán triển khai ứng dụng CNTT năm 2023. Các dự án, nhiệm vụ này đang được thực hiện đúng tiến độ đã đăng ký.
Những khó khăn, vướng mắc
Chia sẻ về khó khăn, vướng mắc trong ứng dụng CNTT, UBCKNN cho biết: Việc thực hiện triển khai DVCTT của UBCKNN cơ bản vẫn đang được tổ chức thực hiện khẩn trương và đúng kế hoạch. Tuy nhiên vẫn còn một số nội dung cần được quan tâm để đảm bảo sự hiệu quả trong công tác triển khai DVCTT, cụ thể: Cần có giải pháp để bắt buộc nộp và xử lý hồ sơ DVCTT thay vì thực hiện trực tiếp. Cần tăng tỷ lệ DVCTT có phát sinh hồ sơ trực tuyến trên tổng số DVCTT thông qua việc đơn giản hoá các hồ sơ điện tử. Hệ thống DVCTT cần được nâng cấp, bổ sung nhằm đáp ứng các quy định mới nhất hiện nay.
Bên cạnh đó, việc triển khai và trang bị các giải pháp về hạ tầng kỹ thuật còn một số hạn chế và chưa kịp thời. Lý do là việc bố trí kinh phí còn chậm, các thủ tục triển khai theo quy định còn nhiều vướng mắc.
Theo UBCKNN một số dự án quan trọng, cấp thiết nhằm thay thế, bổ sung tài nguyên hệ thống hạ tầng cho các hệ thống ứng dụng CNTT của UBCKNN còn gặp nhiều khó khăn và tiến độ chậm do phải thực hiện nhiều khâu, nhiều bước theo trình tự quy định của đầu tư công.
Đối với việc hoàn thiện, phát triển các cơ sở dữ liệu (CSDL), UBCKNN cần tổ chức và xây dựng được một kho dữ liệu tập trung (Data Warehouse) trong năm 2024. Mặc dù, hệ thống CSDL về các đối tượng quản lý của UBCKNN hiện nay cơ bản đã đầy đủ. Tuy nhiên, cách thức tổ chức các CSDL này còn bị phân tán, chưa có sự liên kết khoa học. Cục CNTT hiện đang tổ chức triển khai dự án xây dựng hệ thống CSDL tập trung (Data Warehouse) để khắc phục điểm yếu nêu trên. Nhưng do thủ tục đầu tư phức tạp và kéo dài nên chưa thực hiện.
Hệ thống CNTT của UBCKNN ngày càng phát triển nên việc quản lý CNTT của Cục CNTT ngày càng đa dạng và phức tạp. Trong khi đó, số lượng cán bộ chuyên trách về CNTT vẫn rất hạn chế so với nhu cầu thực tế.. Đặc biệt, có nhiều thời điểm có nhiều công việc phải thực hiện gấp đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ và chất lượng công việc của các cán bộ Cục CNTT.
Việc đào tạo, phát triển nhân lực về CNTT cần được quan tâm để đáp ứng với yêu cầu về chất lượng của đội ngũ tin học. Do kiến thức công nghệ thay đổi nhanh nên cần phải tổ chức nhiều khóa đào tạo chuyên sâu, có các chương trình học tập kinh nghiệm tại nước ngoài để cập nhật các kiến thức mới về CNTT trong lĩnh vực chứng khoán.
Công tác tuyển dụng cần đổi mới cách thức tuyển dụng để phù hợp với tình hình thực tiễn và tạo điều kiện thuận lợi tuyển dụng đủ cán bộ tin học nhằm hoàn thành tốt công việc chuyên môn phù hợp với nhu cầu còn thiếu của Cục CNTT.
Những hoạt động sẽ triển khai trong năm 2024
UBCKNN cho biết, trong năm 2024, ủy ban sẽ tiếp tục xây dựng và hoàn thiện cơ sở hạ tầng thông tin, tạo lập môi trường làm việc điện tử nhằm tăng chất lượng và hiệu quả hoạt động; xây dựng hệ thống thông tin theo mô hình tập trung, xây dựng và tạo lập cơ sở dữ liệu về các đối tượng quản lý của UBCKNN; triển khai các giải pháp bảo mật và an toàn thông tin cho các hệ thống CNTT của UBCKNN; tăng cường khai thác hiệu quả các hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu đã đi vào hoạt động, phục vụ công tác quản lý, giám sát thị trường chứng khoán và chỉ đạo điều hành của UBCKNN.
Cụ thể, trong năm 2024, UBCKNN sẽ phối hợp các đơn vị liên quan của Bộ Tài chính triển khai và hoàn thành các chương trình, nhiệm vụ được phân bổ ngân sách thực hiện trong năm 2024, đảm bảo đúng tiến độ về thời gian và tỷ lệ giải ngân đạt mức cao. Hiện nay, UBCKNN đã xây dựng kế hoạch danh mục dự toán triển khai ứng dụng công nghệ thông tin năm 2024 và đang trình các cấp có thẩm quyền thẩm định phê duyệt.
Đồng thời, UBCKNN sẽ tiếp tục xây dựng để trình các cấp có thẩm quyền ban hành các quy chế về quản lý và vận hành các ứng dụng CNTT, tạo điều kiện cho ứng dụng và phát triển CNTT tại UBCKNN; xây dựng, hoàn chỉnh các văn bản về quy chế khai thác sử dụng ứng dụng CNTT đã và chuẩn bị đưa vào vận hành tại UBCKNNN; xây dựng văn bản quy định về yêu cầu, tiêu chuẩn công nghệ thông tin ứng dụng trong hoạt động của UBCKNN và thị trường chứng khoán. UBCKNN sẽ từng bước chuẩn hóa chức năng, nhiệm vụ, mô tả công việc trong từng lĩnh vực quản lý CNTT của UBCKNN như: quản trị mạng, quản trị ứng dụng, quản trị CSDL, an toàn bảo mật...; tích cực tham gia đóng góp ý kiến cho các dự thảo văn bản về cơ chế, chính sách CNTT do Bộ Tài chính chủ trì xây dựng; thực hiện triển khai Thông tư số 134/2017/TT-BTC ngày 19/12/2017 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về hướng dẫn giao dịch điện tử trên thị trường chứng khoán...
Trong năm 2024, UBCKNN sẽ tập trung đầu tư cho ứng dụng CNTT phục vụ cho người dân và doanh nghiệp để đồng bộ với chủ trương cải cách hành chính, trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính của Chính phủ và Bộ Tài chính.
