Trí tuệ nhân tạo (AI) trên điện thoại không mới khi người dùng từ lâu đã tiếp cận công nghệ này thông qua tính năng như đọc chính tả, dịch ngôn ngữ, chỉnh sửa ảnh, nhận dạng khuôn mặt từ nhiều năm trước. Tuy nhiên điện thoại thông minh tích hợp Generative AI (AI tạo sinh) - AI Phone lại là một câu chuyện hoàn toàn khác khi chúng được đánh giá sẽ là bước tiến tiếp theo của kỷ nguyên di động.
Do còn mới mẻ, hiện chưa có khái niệm chung về AI Phone, mỗi nhà sản xuất có cách định nghĩa và cách tiếp cận riêng. Tuy nhiên, theo Cnet, điện thoại AI sẽ có một số tiêu chuẩn chung là dùng chip chuyên dụng cho AI, xử lý các tác vụ thông minh và cá nhân hóa mà không cần kết nối Internet, học sâu về thói quen của mỗi người dùng.
AI Pin - AI Phone của Humane dự kiến giao hàng vào tháng 3/2024. (Ảnh: Humane)
AI Phone là tương lai
Trả lời phỏng vấn Economic Times, Prashant Mani - Giám đốc điều hành Motorola khu vực châu Á - Thái Bình Dương nhận định, công nghệ AI sẽ biến đổi mọi thứ, cho dù bạn sử dụng nó trong nhiều ứng dụng hay trong một ứng dụng duy nhất. Ví dụ, ảnh của bạn sẽ đẹp hơn, tiếng ồn không mong muốn bị loại khỏi tệp ghi âm... AI tập trung vào những trải nghiệm cá nhân của từng người, từ ứng dụng giải trí đến hiệu năng, sức khỏe và bảo mật.
Trong khi đó, nhà phân tích Sheng Win Chow của Canalys cho rằng AI Phone sẽ đưa các thương hiệu di động tiến đến "kỷ nguyên đỉnh cao của smartphone", không chỉ tái định hình điện thoại thông minh mà còn toàn bộ dải sản phẩm điện tử tiêu dùng.
Kỷ nguyên AI Phone chỉ diễn ra khi nhà sản xuất chip sẵn sàng đưa ra những bộ xử lý có thể chạy mô hình AI tạo sinh ngay trên thiết bị di động. Cả Qualcomm, MediaTek và Intel đều đã công bố những chip đầu bảng, có thể đáp ứng được nhu cầu này.
Tại Hội nghị thượng đỉnh Snapdragon thường niên ở Hawaii hồi tháng 10/2023, Qualcomm công bố chip di động Snapdragon 8 Gen 3, cho phép smartphone có thể dùng AI tạo sinh mọi lúc mọi nơi, thậm chí ngoại tuyến. Theo công bố của hãng, chipset có thể chạy 10 tỷ tham số trên thiết bị, loại bỏ nhu cầu kết nối với đám mây để người dùng đầu cuối có thể trải nghiệm một AI Phone đúng nghĩa.
Trước đó, tại sự kiện MWC hồi tháng 2/2023 ở Barcelona, Qualcomm trình diễn khả năng ra lệnh cho AI tạo video dài 15 giây chỉ trong vòng chưa đến một giây. Với chipset thế hệ mới, nhà sản xuất bán dẫn Mỹ đưa ra khái niệm "cá nhân hóa trên thiết bị". Theo mô tả của Qualcomm, AI Phone trong tương lai sẽ đóng vai trò như một trung tâm cảm biến, tiếp nhận dữ liệu về máy ảnh, wifi và các thành phần khác trên điện thoại để học, phân tích dựa trên hành vi người dùng, sau đó đưa ra những gợi ý mang tính cá nhân hóa.
Tương tự, chipset Dimensity 9300 mới nhất của MediaTek cũng được thiết kế để xử lý tác vụ AI tạo sinh, có thể chạy các mô hình lên đến 33 tỷ tham số. Chip AI này được công bố giúp giảm 45% mức tiêu thụ điện năng đồng thời cải thiện hiệu suất gấp 8 lần so với phiên bản tiền nhiệm.
Đến cuối 2023, Intel cũng ra mắt "Intel Core Ultra" tại sự kiện AI Everywhere chuyên cho laptop AI và có thể sớm áp dụng sang thiết bị cầm tay như máy tính bảng, điện thoại.
"Intel Core Ultra" được xem là sản phẩm chủ lực của Intel chuyên cho laptop AI và có thể sớm áp dụng sang thiết bị cầm tay như máy tính bảng, điện thoại.
Cuộc đua của những "ông lớn"
Google có thể xem là hãng di động đầu tiên đưa AI tạo sinh lên smartphone, dù còn ở mức sơ khai. Pixel 8 và Pixel 8 Pro trang bị chip Tensor G3 có khả năng xử lý hàng loạt tác vụ thông minh như chỉnh ảnh, sàng lọc cuộc gọi, dịch theo thời gian thực, tóm tắt văn bản trang web bằng trợ lý ảo. Các tác vụ trên Pixel 8 được đánh giá mượt tương tự chatbot Bard và Bing AI. Trợ lý ảo của Google Pixel 8 cũng thông minh hơn, có thể hiểu được câu lệnh của người dùng ngay cả khi họ nói vấp hoặc phát âm không chuẩn.
Samsung cũng xác nhận mẫu Galaxy S thế hệ mới với điểm nhấn là công nghệ AI sẽ ra mắt ngày 17/1. Hãng gọi đây là AI Phone đầu tiên có thể đem đến trải nghiệm Generative AI thực sự trên điện thoại. Theo một số nguồn tin, trí tuệ nhân tạo tạo sinh trên thiết bị Samsung có thể dịch trực tiếp các cuộc gọi điện thoại bằng nhiều ngôn ngữ và trả về dưới dạng văn bản. Ngoài ra, tác vụ liên quan đến chỉnh sửa, tìm kiếm bằng hình ảnh cũng được nâng cấp đáng kể.
Trong khi các đối thủ trang bị chip xử lý AI cho smartphone đầu bảng, tài liệu do Android Authority tiếp cận được tháng trước cho thấy Apple đang tìm cách thu nhỏ mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) để người dùng iPhone thế hệ cũ cũng có thể trải nghiệm AI tạo sinh. Theo cách tiếp cận thông thường, AI Phone cần dung lượng RAM lớn để có tốc độ đọc, ghi cao, từ đó cho ra kết quả nhanh hơn. Còn giải pháp của Apple có thể giúp người dùng không cần một thiết bị cấu hình mạnh.
Không chỉ các hãng công nghệ lớn, cuộc đua AI Phone còn mở ra cơ hội cho cả startup. Humane, được thành lập bởi cựu nhân viên Apple, trình làng điện thoại AI Pin cuối năm ngoái và cho biết sản phẩm sẽ đến tay người dùng vào tháng 3.
AI Phone không có màn hình nhưng chứa máy chiếu mini, giúp hiển thị thông tin lên nhiều bề mặt.
Thiết bị không có màn hình nhưng chứa máy chiếu mini, giúp hiển thị thông tin lên nhiều bề mặt. Theo video giới thiệu của Humane, AI Pin dễ dàng nhận lệnh bằng giọng nói và đưa ra phản hồi. Ngoài ra, thiết bị cũng tương tác với người dùng và phân tích không gian xung quanh bằng thị giác máy tính.
Theo Erin Griffith của New York Times, một trong những người trải nghiệm sớm, AI Pin mang đến cảm giác như khi làm việc cùng trợ lý ảo Alexa, Google Assistant hay Siri. Tuy nhiên, thiết bị không sẵn sàng phản hồi mà chờ người dùng chạm vào để ra lệnh. Thông qua mô hình tạo sinh GPT, câu trả lời cũng tự nhiên hơn. Thiết bị được kỳ vọng mang đến thay đổi lớn trong cách người dùng tương tác với thiết bị di động và trí tuệ nhân tạo.
Trong khi đó, các thương hiệu điện thoại Trung Quốc như Oppo, Xiaomi, Vivo cũng đang nghiên cứu mô hình LLM của riêng mình. Giới chuyên gia dự đoán AI Phone của Trung Quốc cũng sẽ sớm xuất hiện trên thị trường trong năm nay.
Theo Cnet, các lãnh đạo công nghệ như Bill Gates, Sundar Pichai đều tin việc đưa AI tạo sinh lên điện thoại sẽ mở ra thời kỳ huy hoàng như buổi bình minh của smartphone và Internet. Trong giai đoạn đầu, chỉ những mẫu di động đầu bảng mới được trang bị công nghệ. Sau đó, cuộc đua sẽ nóng lên và AI Phone sẽ dần xuất hiện trên phân khúc bình dân, nhất là khi 5G trở thành chuẩn kết nối phổ biến trên smartphone.
