171 năm trước, Charles Baudelaire, "cha đẻ của chủ nghĩa hiện đại", đã chỉ trích nhiếp ảnh là "nơi ẩn náu của mọi họa sĩ tương lai không đủ tài năng hoặc quá lười biếng để hoàn thành việc học của mình".
Hơn một trăm năm qua, công nghệ nhiếp ảnh không ngừng phát triển và cuối cùng đã được hoàn thiện thành một loại hình nghệ thuật trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Từ bố cục đến ánh sáng và bóng tối, từ độ sâu trường ảnh đến màu sắc, nhiếp ảnh đã đặt nền móng cho phim ảnh và cũng đã được sử dụng trên các phương tiện truyền thông tin tức. Ảnh hưởng đến sự hiểu biết của chúng ta về thế giới.
Và ở thời điểm hiện tại, AIGC, một công nghệ mang tính thời đại, đã xuất hiện xung quanh chúng ta. Bên cạnh việc tận hưởng những công cụ giúo cho công việc diễn ra hiệu quả hiệu quả hơn, nó cũng đặt ra những thách thức cho toàn bộ cuộc sống của chúng ta. Và những bức tranh do AI tạo ra đã giành được giải thưởng lớn trong các cuộc thi nghệ thuật của con người đã làm dấy lên cuộc tranh luận sôi nổi về việc liệu máy móc có thể tạo ra tác phẩm nghệ thuật thực sự hay không?
Giải thưởng Nhiếp ảnh Trí tuệ Nhân tạo đầu tiên được công bốBức ảnh sống động như thật có tựa đề “Twin Sisters In Love” đã giành được giải thưởng Nhiếp ảnh Trí tuệ Nhân tạo tại Ballarat International Foto Biennale (BIFB), một lễ hội nhiếp ảnh của Úc diễn ra đến ngày 22 tháng 10 năm 2023. Nhiếp ảnh gia người Thụy Điển Annika Nordenskiöld đã nhập văn bản mô tả ảnh tưởng tượng vào công cụ trí tuệ nhân tạo Midjourney và nó có thể tạo ra hình ảnh siêu thực thông qua cơ sở dữ liệu khổng lồ của nó. Trong cuộc thi này, Nordenskiöld giống như một người viết kịch bản và đạo diễn ở hậu trường, ra lệnh cho trí tuệ nhân tạo và kiểm tra kết quả đầu ra của nó.
Hình ảnh này được tạo ra bằng cách cung cấp mô tả cho trí tuệ nhân tạo và đã giành được Nhiếp ảnh Trí tuệ Nhân tạo đầu tiên - giá trị giải thưởng 2.000 USD. Ban tổ chức đã đặt tên một cách sáng tạo cho giải thưởng là “Prompted Peculiar”.
Ở cuộc thi này, sự tham gia của trí tuệ nhân tạo dường như không nhận quá nhiều chỉ trích từ thế giới bên ngoài, bởi ban tổ chức đã nêu rõ các bài dự thi đều là hình ảnh do trí tuệ nhân tạo tạo ra. Hơn 100 tác phẩm dự thi đến từ khắp nơi trên thế giới, cuối cùng, ban giám khảo đã chọn ra 20 tác phẩm tiêu biểu vào vòng chung kết, trong đó tác phẩm “A Friend in Need” của nghệ sĩ Morganna Magee cũng nhận được sự quan tâm rộng rãi.
“A Friend in Need” - Hình ảnh cho thấy một con kangaroo có cánh tay giống người đang đứng thẳng và ôm lấy một sinh vật trông giống người ngoài hành tinh trên một cánh đồng đầy bùn lầy - đã lọt vào vòng chung kết trong Giải thưởng Nhiếp ảnh Trí tuệ Nhân tạo năm 2023 tại Ballarat International Foto Biennale. Đây là cuộc thi đầu tiên trên thế giới dành cho nghệ thuật do AI thúc đẩy.
Chủ đề và phong cách của hai tác phẩm hoàn toàn khác nhau, nhưng nếu biết rằng chúng đều được tạo ra bởi AI, bạn sẽ tìm thấy một số điểm tương đồng. Thoạt nhìn, hai bức tranh rất chân thực, có thể bạn sẽ lầm tưởng rằng chúng đang diễn ra ngoài đời thực, nhìn chi tiết thì hai chị em ôm bạch tuộc và chú kangaroo ôm sinh vật không xác định đều là thực tế.
Ngoài bản thân cuộc thi, lý do cơ bản nhất khiến các giải thưởng về sáng tạo AI không bị chỉ trích trong cuộc thi này là do ban tổ chức đã xác định rõ ràng ranh giới của các bài dự thi, sẽ không có “con người” và “AI” cạnh tranh trong cùng một lĩnh vực, hoàn cảnh, và hoàn toàn tránh được ranh giới đỏ của các nghệ sĩ.
Vào ngày 13 tháng 4 năm 2022, nghệ sĩ nhiếp ảnh người Đức Boris Eldagsen đã từ chối Giải thưởng Nhiếp ảnh Thế giới của Sony vì một lý do đơn giản: Tác phẩm "Pseudomnesia: The Electrician" của ông, giống như các nghệ sĩ nêu trên, cũng được tạo ra thông qua công nghệ AI. Eldagsen tạo ra tác phầm này dựa trên công cụ AI không phải để nhận danh hiệu và tiền thưởng, thay vào đó, đây giống như một cuộc thử nghiệm xã hội, kiểm tra tính thực tiễn của công nghệ AI và mức độ phân biệt đối xử của ban tổ chức. và cuối cùng, ông cũng tìm ra được kết luận của riêng mình.
Boris Eldagsen đã đánh lừa các nhà tổ chức cuộc thi nhiếp ảnh với tác phẩm Pseudomnesia: The Electrician chụp cận cảnh nét mặt đầy ám ảnh của hai người phụ nữ, giành chiến thắng ở hạng mục Sáng tạo trong Giải thưởng Nhiếp ảnh Thế giới của Sony.
Tác phẩm nghệ thuật được thực hiện với sự trợ giúp của AI trên thực tế đã giành được nhiều giải thưởng trước đây, làm dấy lên cuộc tranh luận sôi nổi về việc liệu máy móc có thể tạo ra tác phẩm nghệ thuật thực sự hay không và điều gì tạo nên nghệ thuật ngay từ đầu. Ví dụ: vào năm 2022, một bức ảnh do AI tạo ra đã giành được giải thưởng nghệ thuật tại Hội chợ bang Colorado, gây ra phản ứng dữ dội từ các nghệ sĩ, những người buộc tội người chiến thắng về bản chất là gian lận.
Trên thực tế, các công cụ sáng tạo nghệ thuật AI khiến những người sáng tạo như Magee và Nordenskiöld tò mò và hào hứng, nhưng chúng cũng gây ra những lo ngại về đạo đức và bản quyền. Và khi AI phát triển nhanh chóng, một số nhà thiết kế đồ họa, họa sĩ minh họa, nhà văn, nhà soạn nhạc, nhiếp ảnh gia và diễn viên lồng tiếng lo lắng rằng họ có thể bị mất việc.
Tham khảo: Forbes; Ifanr; Digitalcameraworld
